Premiera filmu „Fuga” na Festiwalu filmów kobiecych „Šeršėliafam”
7-10 lutego w Wilnie i Kownie

Dzięki współpracy Instytutu Polskiego w Wilnie oraz Festiwalu, 7 lutego w Wilnie odbędzie się premiera filmu „Fuga” Agnieszki Smoczyńskiej, reżyserki cieszącej się coraz większym uznaniem w Polsce i poza jej granicami. Smoczyńska widzom na Litwie znana jest z prezentowanego na festiwalu „Kino pavasaris“ filmu „Córki dancingu“. Najnowsza praca reżyserki – „Fuga“ – to polsko-czesko-szwedzka koprodukcja, thriller psychologiczny oparty na prawdziwej historii Film opowiada historię Alicji, która straciła pamięć i zagubiła więzi rodzinne. Film odważnie mówi o tematach będących społecznym tabu, zmuszających kobietę do bezwarunkowego i bezkrytycznego podporządkowania się narzuconym przez społeczeństwo normom i rolom. Film zdobył już dziesięć nagród na festiwalach filmowych w Polsce, w tym nagrodę za najlepszy debiut reżyserski lub drugi film na Festiwalu Filmowym w Gdyni. „Fuga” znalazła się też wśród siedmiu tytułów z całego świata prezentowanych w sekcji Semaine de la Critique Festiwalu Filmowego w Cannes 2018, w której udział biorą debiuty lub drugie filmy danego reżysera. Litewska premiera filmu „Fuga” będzie miała miejsce 7 lutego w kinie  „Pasaka“ w Wilnie. Widzowie będą mogli obejrzeć film na następujących seansach:

• 7 lutego, godz. 20.30 kino Pasaka
• 9 lutego, godz. 19.00 kino Pasaka
• 10 lutego, godz. 18.30 kino Pasaka
• 10 lutego, godz. 14.00 kino Romuva, Kowno

Więcej informacji oraz bilety: http://www.kinopasaka.lt/lt/filmai/fuga oraz już wkrótce: https://www.kcromuva.lt/repertuaras. Filmy festiwalowe będzie można także obejrzeć  w internecie na platformie kina domowego „ŽMONĖS Cinema“.

Polskie premiery na festiwalu KINO PAVASARIS
21 marca – 4 kwietnia, Wilno, Kowno

W programie tegorocznej edycji Międzynarodowego Festiwalu Filmowego „Kino pavasaris”, na widzów tradycyjnie już czeka wiele polskich akcentów. Dzięki współpracy Instytutu Polskiego w Wilnie z Festiwalem, widzowie będą mieli możliwość obejrzeć najnowsze i najbardziej warte uwagi pełnometrażowe filmy polskich twórców, wśród nich „Eter” w reżyserii Krzysztofa Zanussiego, „Zabawa zabawa“ Kingi Dębskiej, „Atak paniki“ Pawła Maślony i innych. W programie Festiwalu nie zabraknie również koprodukcji  - widzowie obejrzą animowany film „Jeszcze dzień życia“ Raúla De La Fuente i Damiana Nenowa o słynnym polskim reportażyście Ryszardzie Kapuścińskim, „Rzekę“, Emira Baigazinira, i in. oraz polskich filmów krótkometrażowych – „Bliscy“, reż. Zofia Kowalewska i „Drżenia” Dawida Bodzaka. Udział w Festiwalu potwierdzili twórcy Krzysztof Zanussi, Kinga Dębska i  Paweł Maślona. Dokładna lista gości i program Festiwalu: www.kinopavasaris.lt.

Organizatorzy: „Kino pavasaris”, Instytut Polski w Wilnie

Pokazy filmu dokumentalnego „Milczące pokolenie” i spotkania z reżyserem Pawłem Domańskim

• 10 kwietnia, pokaz dla stacjonujących w Szawlach żołnierzy z PKW „ORLIK”;
• 11 kwietnia – pokaz w Solecznikach dla uczniów i nauczycieli;
• 12 kwietnia – pokaz w Niemenczynie dla uczniów i nauczycieli.

„Milczące Pokolenie” jest filmem pokazującym skąd bierze się w młodych ludziach potrzeba patriotyzmu i jego okazywania, jest też próbą odpowiedzi na pytania: Jak głęboką wyrwę w rodzinie może spowodować milczenie? Jak czuje się syn, bądź córka dopiero po wielu latach dowiadujący się o przeszłości swoich rodziców? Jakie emocje targają rodzicem, który przez ponad pół wieku nosił w sobie historię, której nie mógł opowiedzieć nikomu – zwłaszcza najbliższym, bo bał się o ich życie?
W filmie „Milczące Pokolenie” poznajemy mjr Danutę Szyksznian-Ossowską – łączniczkę Okręgu Wileńskiego AK. W 1944 została schwytana przez NKGB i trafiła najpierw do więzienia na Łukiszkach w Wilnie, gdzie była torturowana, później spędziła rok w łagrze. Wyniszczona pracą w obozie i torturami, jako 19-letnia dziewczyna trafiła po wojnie na ziemie odzyskane. Przez lata nie mogła znaleźć pracy, była inwigilowana i zastraszana przez bezpiekę. Znaczna część zdjęć do filmu powstawała w Wilnie w Muzeum Okupacji i Walk o Wolność, w dawnym budynku siedziby Gestapo, NKWD i KGB. Film przedstawi Paweł Domański, reżyser.
Spotkania i film w języku polskim. Wszystkie pokazy zamknięte.

Organizatorzy: Instytut Polski w Wilnie, Ambasada RP w Wilnie, Studio Filmowe MAVision Szczecin

Projekcje dokumentalnego filmu animowanego „Jeszcze dzień życia” (reż. Raúl de la Fuente, Damian Nenow, Polska , Hiszpania, Belgia, Niemcy, Węgrzy, 86 min., 2018) na Międzynarodowym Festiwalu Animacji i gier komputerowych BLON w Kłajpedzie
13 kwietnia, godz. 17.00 i 14 kwietnia, godz. 15.00, Kultūros fabrikas (ul. Bangų 5A, Kłajpeda)

Film oparty jest na książce Ryszarda Kapuścińskiego. To historia reportera szukającego prawdy o wojnie, oraz o jego śmiertelnie niebezpiecznej podróży przez Angolę. Akcja rozgrywa się w 1975 roku w tym szarpanym wojną kraju. Podczas wyprawy Kapuściński zdaje sobie sprawę, że jest świadkiem wydarzeń, których znaczenie będzie wymagać wyjścia poza rolę obserwatora.
Film z napisami w jęz. litewskim i angielskim. Biliety: https://tickets.paysera.com/lt-LT/event/blon-dar-viena-gyvenimo-diena-another-day-of-life]

Organizatorzy: festiwal BLON, Instytut Polski w Wilnie

Projekcje filmu „Pilecki“
20 maja o godz. 17.00, centrum filmowe „Skalvija“ (ul. A. Goštauto 2, Wilno)
21 maja o godz. 18.00, Centrum Kultury Samorządu Rejonu Solecznickiego (ul. Vilniaus 48, Soleczniki)

13 maja mija kolejna rocznica urodzin rotmistrza Witolda Pileckiego (1901-1948), oficera rezerwy Wojska Polskiego, współzałożyciela Tajnej Armii Polskiej, dobrowolnego więźnia KL Auschwitz, oficera Komendy Głównej Armii Krajowej, więźnia politycznego okresu stalinowskiego oraz ofiary mordu sądowego Polski Ludowej. Z tej okazji Instytut Polski w Wilnie organizuje pokazy filmu „Pilecki” (80 min., 2015, Polska). Fabularyzowany dokument w reżyserii Mirosława Krzyszkowskiego przedstawia historię rotmistrza Witolda Pileckiego od czasów jego młodości, poprzez działania w czasie II wojny światowej, aż do uwięzienia i śmierci w maju 1948 roku.
Witold Pilecki – rotmistrz kawalerii Wojska Polskiego, uczestnik wojny z bolszewikami w l. 1919-1920. Mieszkał m. in. w Wilnie, gdzie studiował na Uniwersytecie Stefana Batorego. W czasie II wojny światowej przyszło mu walczyć z dwoma wrogami swojej ojczyzny – Niemcami i ZSRR. Nawet po porażce w nierównej walce Pilecki nie poddał się i wstąpił do organizacji podziemnych, prowadzony obowiązkiem walki o wolność ojczyzny. Kierując się tym wewnętrznym głosem przymusu postanowił dowiedzieć się, co się dzieje za ogrodzeniem niemieckiego obozu w Oświęcimiu i z własnej woli dał się pojmać i być osadzonym w Oświęcimiu. Jego raporty z obozu były pierwszymi i tak niewiarygodnymi, że ani Rząd Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie, ani sojusznicy w Londynie nie mogli uwierzyć w prawdziwość tych okropieństw. W. Pilecki będąc w Oświęcimiu planował nawet zorganizować masowe powstanie. Ostatecznie z grupą przyjaciół zorganizował ucieczkę na skalę filmów hollywoodzkich: w strojach esesmanów skradli samochód komendanta obozu Rudolfa Hössa i w taki sposób wydostali się na wolność. Mimo, iż pod koniec wojny przedostał się do Londynu, gdzie mógł bezpiecznie pozostać i pracować będąc wysoce cenionym przez wywiad brytyjski, W. Pilecki postanowił wrócić do ojczyzny i pod przybranym nazwiskiem zbierać dane o planach ZSRR dotyczących sowietyzacji Polski. Nawet świadom tego, iż niedługo może być ujęty, postanowił zostać. W marcu 1948 r. został fałszywie oskarżony i skazany na karę śmierci. Jego ostatnie słowa łatwo da się zgadnąć: „Żyj wiecznie niepodległa Polsko!”. W czasach komunistycznych w Polsce o Pileckim nie wolno było mówić, przemilczano również jego bohaterskie czyny w stosunku do Niemiec. Zrehabilitowany dopiero w 1990 r., a w 2006 r. prezydent Polski Lech Kaczyński przyznał Witoldowi Pileckiemu pośmiertnie Order Orła Białego. Obecnie jest jednym z największych polskich bohaterów i na jego cześć ustawiane są liczne pomniki. W 2013 roku minister obrony narodowej Tomasz Siemoniak mianował pośmiertnie rotmistrza Witolda Pileckiego na stopień pułkownika.
Film w centrum filmowym „Skalvija“ zapowie (w języku litewskim) historyk Simonas Jazavita, doktorant Uniwersytetu Witolda Wielkiego w Kownie, pracownik Muzeum m. Kowna, prezes Zarządu Litewskiego Towarzystwa Miłośników Historii Wojny. Film w Solecznikach zapowie historyk Waldemar Szełkowski, prezes Wileńskiego Klubu Rekonstrukcji Historycznej „Garnizon Nowa Wilejka”.

Film po polsku z litewskimi napisami. W Wilnie wstęp za zaproszeniami, które są dostępne w Instytucie Polskim; w Solecznikach wstęp wolny.

Organizatorzy: Instytut Polski w Wilnie, centrum filmowe „Skalvija”, Centrum Kultury Samorządu Rejonu Solecznickiego

Projekcja filmu „Pilecki“ (80 min., 2015, Polska) w Kownie
27 czerwca, godz. 19.00, Muzeum IX Fortu w Kownie (Žemaičių pl. 75, Kowno)

Fabularyzowany dokument w reżyserii Mirosława Krzyszkowskiego przedstawia historię rotmistrza Witolda Pileckiego od czasów jego młodości, poprzez działania w czasie II wojny światowej, aż do uwięzienia i śmierci w maju 1948 roku. Witold Pilecki – rotmistrz kawalerii Wojska Polskiego, uczestnik wojny z bolszewikami w l. 1919-1920. Mieszkał m. in. w Wilnie, gdzie studiował na Uniwersytecie Stefana Batorego. W czasie II wojny światowej przyszło mu walczyć z dwoma wrogami swojej ojczyzny – Niemcami i ZSRR. Nawet po porażce w nierównej walce Pilecki nie poddał się i wstąpił do organizacji podziemnych, prowadzony obowiązkiem walki o wolność ojczyzny. Kierując się tym wewnętrznym głosem przymusu postanowił dowiedzieć się, co się dzieje za ogrodzeniem niemieckiego obozu w Oświęcimiu i z własnej woli dał się pojmać i być osadzonym w Oświęcimiu. Jego raporty z obozu były pierwszymi i tak niewiarygodnymi, że ani Rząd Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie, ani sojusznicy w Londynie nie mogli uwierzyć w prawdziwość tych okropieństw. W. Pilecki będąc w Oświęcimiu planował nawet zorganizować masowe powstanie. Ostatecznie z grupą przyjaciół zorganizował ucieczkę na skalę filmów hollywoodzkich: w strojach esesmanów skradli samochód komendanta obozu Rudolfa Hössa i w taki sposób wydostali się na wolność. Mimo, iż pod koniec wojny przedostał się do Londynu, gdzie mógł bezpiecznie pozostać i pracować będąc wysoce cenionym przez wywiad brytyjski, W. Pilecki postanowił wrócić do ojczyzny i pod przybranym nazwiskiem zbierać dane o planach ZSRR dotyczących sowietyzacji Polski. Nawet świadom tego, iż niedługo może być ujęty, postanowił zostać. W marcu 1948 r. został fałszywie oskarżony i skazany na karę śmierci. Jego ostatnie słowa łatwo da się zgadnąć: „Żyj wiecznie niepodległa Polsko!”. W czasach komunistycznych w Polsce o Pileckim nie wolno było mówić, przemilczano również jego bohaterskie czyny w stosunku do Niemiec. Zrehabilitowany dopiero w 1990 r., a w 2006 r. prezydent Polski Lech Kaczyński przyznał Witoldowi Pileckiemu pośmiertnie Order Orła Białego. Obecnie jest jednym z największych polskich bohaterów i na jego cześć ustawiane są liczne pomniki. W 2013 roku minister obrony narodowej Tomasz Siemoniak mianował pośmiertnie rotmistrza Witolda Pileckiego na stopień pułkownika.
Film po polsku z litewskimi napisami. Wstęp wolny. 

Organizatorzy: Instytut Polski w Wilnie, Muzeum IX Fortu w Kownie

Projekcja filmu dokumentalnego o Stanisławie Filibercie Fleurym pt. „Mistrz scen rodzajowych“
24 lipca, godz. 17.30, Litewska Biblioteka Narodowa im. M. Mažvydasa (al. Gedimino 51, Wilno)

Polski dokument w reżyserii Andrzeja Ciecierskiego pt. „Mistrz scen rodzajowych“ (42 min., 2018) jest pierwszą filmową próbą ukazania życia i dorobku Stanisława Filiberta Fleury (1858-1915), prekursora sztuki fotograficznej, jednego z najwybitniejszych wileńskich fotografów przełomu XIX i XX w. Jego najlepsze fotografie powstały nie w studiu, w którym portrety rodzinne zamawiał wówczas każdy szanujący się wilnianin, lecz podczas wędrówek po mieście i jego okolicach. Właśnie miasto, jego ulice i sceny codziennego miejskiego życia najbardziej interesowały artystę. Unikalne fotografie Fleury przenoszą nas w czasie i pozwalają lepiej poznać ówczesne Wilno.  W filmie, który był realizowany zarówno w Polsce jak i na Litwie, o swoim wybitnym pradziadku opowiada, m.in. Aleksandra Fleury-Kręgielska. Równie ciekawe są spostrzeżenia historyka fotografii, dyplomaty Dainiusa Junevičiusa. Film w języku polskim z napisami litewskimi. Wstęp wolny.

Organizatorzy: Instytut Polski w Wilnie, Litewska Biblioteka Narodowa im. M. Mažvydasa, TVP3 Gdańsk

Film „Fotografowie. Bolesława i Edmund Zdanowscy”
7 sierpnia, godz. 17.30, Litewska Biblioteka Narodowa im. M. Mažvydasa (al. Gedimino 51, Wilno)

Film dokumentalny Andrzeja Ciecierskiego (Polska, 53 min., 2019) opowiada o wileńskich fotografach Bolesławie (z domu Tallat-Kelpšaitė) i Edmundzie Zdanowskich – przedstawicielach tzw. wileńskiej szkoły fotografii, wychowankach słynnego fotografa Jana Bułhaka i kontynuatorach stworzonej przez niego estetyki fotografiki. Od 1930 roku, kiedy zaczęli pracować razem w jednym studiu fotograficznym, na początku należącym do Uniwersytetu Wileńskiego, a po jakimś czasie własnym, zawsze tworzyli razem. Po zakończeniu II wojny światowej w ramach repatriacji przenieśli się do Gdyni, gdzie zostali twórcami Liceum Fotografiki w Gdyni i jej pierwszymi nauczycielami. Zdjęcia małżeństwa Zdanowskich przechowywane są w kolekcjach wielu muzeów w Polsce i na Litwie. Ich dorobek artystyczny jest cennym materiałem etnograficznym, historycznym i dokumentacyjnym upływu minionych lat. Film w języku polskim z napisami  litewskimi. Wstęp wolny.

Organizatorzy: Instytut Polski w Wilnie, Litewska Biblioteka Narodowa im. M. Mažvydasa, TVP3 Gdańsk