Polskie premiery na festiwalu KINO PAVASARIS
15 – 29 marca, Wilno, Kowno, Poniewież, Alytus i in.

W programie tegorocznej edycji Międzynarodowego Festiwalu Filmowego „Kino pavasaris” widzowie, tradycyjnie już znajdą wyjątkowo wiele polskich akcentów. Dzięki współpracy Instytutu Polskiego w Wilnie z Festiwalem, widzowie będą mieli możliwość obejrzeć najnowsze i najbardziej warte uwagi pełnometrażowe filmy polskich twórców, wśród nich „Cichą noc” w reżyserii Piotra Domalewskiego, nagrodzoną Srebrnym Niedźwiedziem na Festiwalu Filmowym w Berlinie „Twarz“ Małgorzaty Szumowskiej, czy „Serce miłości“ w reżyserii Łukasza Rondudy. W programie Festiwalu nie zabraknie również koprodukcji  - wśród nich znajdziemy film „Twój Vincent“ Doroty Kobieli i Hugh Welchmana, „Over the Limit“,  reż. Marta Prus, „The Captain“, reż. Robert Schwentke i in. oraz polskich filmów krótkometrażowych – „Najbrzydszy samochód świata“, reż. Grzegorz Szczepaniak i „Wolta“,  reż. Monika Kotecka. Udział w Festiwalu zapowiedział Piotr Domalewski, reżyser filmu „Cicha noc”, zakwalifikowanego do konkursu głównego „Kino pavasaris”.  Przewidziany jest przyjazd również innych twórców polskich filmów. Dokładna lista gości i program Festiwalu: www.kinopavasaris.lt.

Organizatorzy: „Kino pavasaris”, Instytut Polski w Wilnie

Pokaz filmu dokumentalnego o Stanisławie Filibercie Fleury pt. „Mistrz scen rodzajowych“
23 kwietnia, godz. 18.00, Sala Kinowa Centrum Sztuki Współczesnej (ul. Vokiečių 2, Wilno)

Polski dokument w reżyserii Andrzeja Ciecierskiego pt. „Mistrz scen rodzajowych“ (42 min., 2018) jest pierwszą filmową próbą ukazania życia i dorobku Stanisława Filiberta Fleury (1858-1915), prekursora sztuki fotograficznej, jednego z najwybitniejszych wileńskich fotografów przełomu XIX i XX w. Jego najlepsze fotografie powstały nie w studiu, w którym portrety rodzinne zamawiał wówczas każdy szanujący się wilnianin, lecz podczas wędrówek po mieście i jego okolicach. Właśnie miasto, jego ulice i sceny codziennego miejskiego życia najbardziej interesowały artystę. Unikalne fotografie Fleury przenoszą nas w czasie i pozwalają lepiej poznać ówczesne Wilno.  W filmie, który był realizowany zarówno w Polsce jak i na Litwie, o swoim wybitnym pradziadku opowiada, m.in. Aleksandra Fleury-Kręgielska. Równie ciekawe są spostrzeżenia historyka fotografii, dyplomaty Dainiusa Junevičiusa.
Film w języku polskim z napisami  litewskimi. Wstęp wolny.

Organizatorzy: Instytut Polski w Wilnie; partnerzy: TVP3 Gdańsk, Centrum Sztuki Współczesnej w Wilnie

Klub Filmu Polskiego 2018: W starym kinie. Pierwsze filmy Niepodległej Polski.
7, 14, 21, 28 maja, 4 czerwca, godz. 19.00, centrum filmowe „Skalvija“ (ul. Goštauto 2/15, Wilno)

W związku z obchodami 100. rocznicy odzyskania przez Polskę Niepodległości, tradycyjny już projekt Instytutu Polskiego w Wilnie „Klub Filmu Polskiego“, zmienia w tym roku swoją formułę. Z okazji jubileuszu, przez cały maj, widzowie w Wilnie będą zapoznawać się z perełkami polskiej kinematografii – pierwszymi filmami niepodległej Polski. Inauguracja cyklu odbędzie się 7 maja o godz. 19.00 w centrum filmowym „Skalvija“.

Polska kinematografia ma charakter iście pionierski. To nie bracia Lumière, jak to obecne jest w świadomości  społecznej, wynaleźli pierwsze urządzenie do nagrywania i odtwarzania filmów, lecz polski inżynier Kazimierz Prószyński, który w 1894 roku skonstruował aparat nazwany pleografem. Już w 1902 roku powstała pierwsza polska wytwórnia filmowa pod tą samą nazwą. Odtąd polska kinematografia rozwijała się najpierw pod zaborami, a następnie już w odrodzonej Polsce. W okresie międzywojennym działało w Polsce ponad sto wytwórni filmowych, które produkowały około 300 filmów rocznie, wśród nich kilkadziesiąt długometrażowych. W filmach niemych, a od 1930 roku dźwiękowych, występowali wybitni polscy aktorzy jak Jadwiga Smosarska, Stefan Jaracz i Kazimierz Junosza-Stępowski, a z reżyserami współpracowali tak znamienici poeci, jak Julian Tuwim, i kompozytorzy, jak Andrzej Panufnik. Kinematografia rozsławiła też gwiazdy polskiej estrady i kabaretu -  Hankę Ordonównę, Eugeniusza Bodo i Adolfa Dymszę. W okresie międzywojennym kino stało się najbardziej masową formą rozrywki. W największych miastach w końcu lat trzydziestych liczba kin przekraczała 30, a w Warszawie było ich nawet 50. Projekt „W starym kinie. Pierwsze filmy niepodległej Polski“ Instytut Polski w Wilnie realizuje we współpracy z Filmoteką Narodową – Instytutem Audiowizualnym FINA oraz centrum filmowym „Skalvija“ w Wilnie. W ramach programu zaprezentowanych zostanie pięć najciekawszych filmów okresu międzywojennego, reprezentujących różne gatunki sztuki filmowej.

Inauguracja przeglądu nastąpi 7 maja o godzinie 19.00 w kinie „Skalvija”. Weźmie w niej udział przedstawiciel FINA Grzegorz Rogowski, który opowie o pionierskim charakterze polskiej kinematografii oraz wkładzie wybitnych poetów i kompozytorów w jej rozwój. Z programem artystycznym, obejmującym najpiękniejsze piosenki z przedwojennych filmów, wystąpią artyści Polskiego Studia Teatralnego w Wilnie. Filmem otwarcia będzie dramat społeczny „Ludzie Wisły“ (1938 r.) w reżyserii Aleksandra Forda.  To historia osadzona w środowisku flisaków, przewożących po Wiśle towary na barkach. 14 maja zostanie wyświetlona jedna z najpopularniejszych komedii okresu międzywojennego „Ada to nie wypada“ w reżyserii K. Toma z 1936 roku. Główne walory filmu to błyskotliwe, dowcipne dialogi i wspaniały humor sytuacyjny. W filmie zadebiutowała Zofia Wernicka-Gulewicz, twórczyni i wieloletnia kierowniczka wileńskiego zespołu pieśni i tańca „Wilia”. Ponadto, w „Skalviji” zostaną pokazane – pierwszy polski film kostiumowy M. Krawicza „Księżna Łowicka“ z 1932 roku,, oraz film sensacyjny „Doktór Murek“ w reż. S. Gardana z 1939 roku. Przegląd zakończy się 4 czerwca prezentacją filmu „Pan Tadeusz“ R. Ordyńskiego. Ta pierwsza, niema adaptacja poematu Adama Mickiewicza z muzyką Tadeusza Woźniaka.  Została ona poddana cyfrowej rekonstrukcji w 2012 roku. Litewskie napisy są autorstwa wybitnych pisarzy Vincasa Mykolaitisa-Putinasa i Justinasa Marcinkevičiusa.

PROGRAM KLUBU KINA POLSKIEGO:

7 maja  2018 r., godz. 19.00
Otwarcie przeglądu: Prezentacja dorobku polskiej kinematografii do 1939 roku z udziałem przedstawiciela Filmoteki Narodowej – Instytutu Audiowizualnego FINA Grzegorza Rogowskiego oraz artystów z Polskiego Studia Teatralnego w Wilnie. Pokaz filmu „Ludzie Wisły“, reż. A. Ford, dramat społeczny, 1938. To dramatyczna historia osadzona w środowisku flisaków, przewożących po Wiśle towary na barkach. Film ukazuje barwne, lecz wymagające trudów i wyrzeczeń życie uczestników wiślanej żeglugi i prezentuje twarde, wyraziste charaktery kobiet i mężczyzn pełnych pasji i zapału.

14 maja 2018 r., godz. 19.00
Pokaz filmu „Ada to nie wypada“, reż. K. Tom, komedia, 1936. To Jedna z najpopularniejszych komedii okresu międzywojennego. Niesforna, pełna temperamentu i uzdolniona artystycznie panna z dobrego domu przysparza kłopotów otoczeniu. Ojciec postanawia wydać ją za mąż. Główne walory filmu to błyskotliwe, dowcipne dialogi i wspaniały humor sytuacyjny.

21 maja 2018 r., godz. 19.00
Pokaz filmu „Księżna Łowicka“, reż. M. Krawicz, film historyczny, 1932. Pierwszy polski film kostiumowy zrealizowany z dużym rozmachem. Adaptacja powieści Wacława Gąsiorowskiego z epoki Powstania Listopadowego. Romantyczna intryga osnuta wokół wydarzeń historycznych. Wspaniała gra plejady wybitnych polskich aktorów.

28 maja 2018 r., godz. 19.00
Pokaz filmu „Doktór Murek“, reż. J. Gardan, film sensacyjny, 1939. Wartka i pełna napięcia historia urzędnika, który, uciekając przed niesłusznym oskarżeniem, wciela się w różne postacie i przeżywa dramatyczne przygody stykając się ze środowiskiem przestępczym. Barwny i ciekawy obraz różnych środowisk społecznych Polski międzywojennej, stolicy i prowincji.

4 czerwca 2018 r., godz. 19.00
Pokaz filmu „Pan Tadeusz“, reż. R. Ordyński, adaptacja poematu A. Mickiewicza, film niemy, 1928. To pierwsza, niema adaptacja filmowa wielkiego poematu Adama Mickiewicza „Pan Tadeusz”, rozpoczynającego się słynną inwokacją „Litwo, ojczyzno moja…”. Barwne epizody z dziejów dwóch szlacheckich rodów. Litewskie napisy autorstwa wybitnych pisarzy Vincasa Mykolaitisa-Putinasa i Justinasa Marcinkevičiusa.

Na wszystkie filmy wstęp wolny. Filmy prezentowane będą w oryginalnej wersji językowej z napisami litewskimi.

Organizatorzy: Instytut Polski w Wilnie, Filmoteka Narodowa – Instytut Audiowizualny FINA, centrum filmowe „Skalvija”. Projekt realizowany jest w ramach obchodów 100. rocznicy odzyskania przez Polskę Niepodległości.

Prezentacja książki „Wisłą przez Polskę”
9 maja, godz. 18.00, Wileński Ratusz (ul. Didžioji 31)

Książka „Wisłą przez Polskę” jest drugą częścią publikacji o kultowej litewskiej narodowej ekspedycji, która w 2017 roku przemierzała najdłuższą polską rzekę Wisłę. Na pokładzie, wraz z czytelnikami książki oraz widzami telewizji LRT, w podróż wyruszył profesor historii Alfredas Bumblauskas, pomysłodawca i producent projektu Edmundas Jakilaitis, słynna prezenterka Edita Mildažytė, najlepszy litewski rajdowiec Benediktas Vanagas, mistrz kulinarny Arminas Darasevičius, znany muzyk Gabrielius Liaudanskas-Svaras i inni członkowie ekspedycji. W  książce „Wisłą przez Polskę” opisane zostałe mało znane fakty z historii Polski oraz Litwy, niespodziewane odkrycia kulturowe i etnograficzne, a także intrygujące i łamiące stereotypy podobieństwa i różnice pomiędzy naszymi krajami. To przewodnik turystyczny dla chcących podróżować, książka kulinarna dla smakoszy i obowiązkowy podręcznik historii dla wszystkich mieszkańców Litwy. Autorem publikacji jest słynny przyrodnik, pisarz Selemonas Paltanavičius. Zapraszamy wszystkich mieszkańców i gości stolicy na prezentację, która odbędzie się 9 maja o godz. 18.00 w Wileńskim Ratuszu. Spotkanie w jęz. litewskim bez tłumaczenia. Wstęp wolny. Partnerem projektu i wydawnictwa jest Instytut Polski w Wilnie.

Projekcja filmu „Historia Ireny Sendlerowej”
28 maja, godz. 13.00, Muzeum IX Fortu w Kownie (Žemaičių pl. 75, Kowno) 

Z okazji Roku Ireny Sendlerowej  Instytut Polski w Wilnie wraz z Ambasadą RP i Muzeum IX Fortu w Kownie zapraszają na projekcję filmu „Historia Ireny Sendlerowej” w reżyserii Andrzeja Wolfa. Jest to film zrealizowany na bazie unikalnych wywiadów z tytułową bohaterką.  Irena Sendlerowa (1910-2008), Sprawiedliwa Wśród Narodów Świata, podczas okupacji szefowa wydziału dziecięcego „Żegoty”, uratowała kilka tysięcy dzieci żydowskich, wywożąc je z warszawskiego getta i ukrywając w polskich rodzinach, sierocińcach i klasztorach. Dokument Wolfa to zapis rozmów reżysera z Ireną Sendlerową o czasach II wojny światowej, przeprowadzonych w ostatnim okresie jej życia.
Film w języku polskim z litewskimi napisami. Wstęp wolny.

Organizatorzy: Instytut Polski w Wilnie, Ambasada RP, Muzeum IX Fortu w Kownie

Seanse polskich filmów na letnich festiwalach na Litwie:

Film Małgorzaty Szumowskiej „Twarz“ na Międzynarodowym Festiwalu im. Tomasza Manna w Nidzie
18 lipca, godz. 22.00,  Centrum Kultury i Informacji Turystycznej „Agila” (ul. Taikos 4, Nida)

Jacek najbardziej lubi heavy metal, swojego psa i cieszy się z bycia zabawnym dziwakiem. Jego życie całkowicie się zmienia po nieszczęśliwym wypadku w pracy, gdzie traci twarz. Po nowatorskiej operacji otrzymuje nową i wraca do rodzinnej miejscowości, ale ludzie nie wiedzą, jak go traktować. Staje się dla nich kimś obcym.
Film w jęz. polskim z napisami litewskimi. Wstęp wolny. Więcej informacji:
https://www.mann.lt/lt/bilietai/liepos-18-d-programa-treciadienis-/16

Organizatorzy: Instytut Polski w Wilnie, Instytut Goethego w Wilnie, Centrum Kultury im. Tomasza Manna

* * * * *

Najchętniej oglądany film 17. Festiwalu Filmu Polskiego – „Sztuka kochania“ Marii Sadowskiej w programie „Kina pod gwiazdami“ w Wilnie
17 sierpnia, godz. 22.30,  dziedziniec Pałacu Władców (Katedros a.4, Vilnius)

Historia pionierki polskiej seksuologii dr Michaliny Wisłockiej, której książka „Sztuka kochania” była pierwszą i niezwykle poczytną publikacją w tej dziedzinie w latach 70’ ubiegłego stulecia. W Polsce oficjalnie sprzedano ponad 7 milionów egzemplarzy, nie licząc pirackich dodruków. Bohaterka filmu zmaga się z oporami zakłamanych i konserwatywnych gremiów opiniotwórczych ówczesnej Polski, zdominowanych przez mężczyzn. Zarówno władze państwowe, jak i  hierarchia kościelna oraz znaczna część środowiska lekarskiego, utrudniają ambitnej lekarce popularyzację wiedzy seksuologicznej.
Film w jęz. polskim z napisami litewskimi. Sprzedaż biletów: „Tiketa.lt”
Więcej informacji:
http://www.kinopasaka.lt/lt/festivaliai/2018-kinas-po-zvaigzdemis

Organizatorzy: Instytut Polski w Wilnie, centrum filmowe „Pasaka”

Projekcja filmu „Dwie Korony“, przedstawiającego życie św. Maksymiliana Kolbe
11 września, godz. 16.00, Willa Chaima Frenkela w Szawlach (ul. Vilniaus 74)

Film Michała Kondrata pt. „Dwie Korony” – to pierwszy film ukazujący nieznane dotąd powszechnie fakty z życia św. ojca Maksymiliana Kolbe- od  dzieciństwa, po heroiczną decyzję o oddaniu życia za współwięźnia w Auschwitz. Film ma przypomnieć i uzmysłowić widzom na Litwie zaangażowanie Polski i Polaków w obronę wartości uniwersalnych w czasie II wojny światowej oraz bohaterstwo wielu Polaków, którzy nie szczędzili swoich sił i życia stając w obronie innych ludzi, często różnych narodowości. „Dwie korony” – to film o człowieku, który miał ambicje zmieniać świat. Częściowo mu się to udało, ale nie wszyscy znają historię jego niezwykłego życia. Maksymilian Kolbe był osobą małomówną, ale zachwycał swoją postawą. Film pokazuje jego działalność w innych krajach oraz fenomen jego umysłu. Będąc młodym chłopcem opracował bardzo nowoczesne urządzenie, dużo doskonalsze niż ówczesny telegraf. Mało kto wie, że o. Maksymilian Kolbe zaprojektował także pojazd do przemieszczania się między planetami. „Dwie korony” pokazują piękno umysłu zakonnika, i ogromne zaangażowanie w rozwój klasztoru, który utworzył w Niepokalanowie i Japonii. Przed i po seansie można będzie obejrzeć wystawę „Ojciec Maksymilian Maria Kolbe. 1894-1941”. Film w języku polskim z litewskimi napisami. Wstęp wolny.

Organizatorzy: Instytut Polski w Wilnie, Muzeum „Aušros“ w Szawlach

18. FESTIWAL FILMU POLSKIEGO NA LITWIE 100% KINA – 100% WOLNOŚCI
Od 2 do 14 października w pięciu litewskich miastach – Wilnie, Kownie, Możejkach, Solecznikach i Wiłkomierzu odbędzie się 18. Festiwal Filmu Polskiego, którego głównym organizatorem jest Instytut Polski w Wilnie. 

W tym roku motywem przewodnim Festiwalu Filmu Polskiego na Litwie jest hasło „100% kina – 100% wolności”, nawiązujące do obchodzonej w tym roku 100. rocznicy odzyskania przez Polskę Niepodległości. Przez ostatni wiek Polska doświadczyła dynamicznego rozwoju w dwudziestoleciu międzywojennym, okrucieństw i zbrodni dwóch totalitarnych reżimów w czasie II wojny światowej, kilku dekad komunistycznych rządów tłamszących wolność i ponownej walki o niepodległość, wreszcie demokratycznych wyborów w 1989 roku oraz udanej transformacji ustrojowej i gospodarczej. Wszystkie te wydarzenia miały też duży wpływ na kulturę i kinematografię oraz ich rozwój.
Dziś cieszymy się 100% kinem i 100% wolnością. Polscy scenarzyści, reżyserzy, twórcy filmów cieszą się wolnością twórczą, mogą i muszą mówić o problemach i sprawach, które jeszcze kilkadziesiąt lat temu były poddawane głębokiej cenzurze. Mogą, a nawet powinni, mądrze krytykować nasze narodowe przywary, burzyć stereotypy, śmiać się z naszych wad, walczyć z problemami. Ich kreatywność, umiejętne oddanie tematu i wyjątkowe umiejętności zdobywają uznanie krytyków i publiczności na całym świecie.
18. Festiwal Filmu Polskiego to prawie dwa tygodnie wyjątkowego kina – najlepszych polskich reżyserów, scenarzystów, aktorów oraz stworzonych przez nich filmów. Małgorzata Szumowska, Kasia Adamik, Łukasz Palkowski, Kinga Dębska, Piotr Domalewski to tylko niektóre nazwiska reżyserów obecne w głównym programie naszego Festiwalu. Na ekranie pojawią się gwiazdy polskiego kina, m.in. Andrzej Chyra, Dawid Ogrodnik, Piotr Adamczyk, Jakub Gierszał, Janusz Gajos, Kinga Preis, Robert Więckiewicz.
W ramach programu głównego zobaczyć możemy 11 najnowszych i najciekawszych polskich filmów, w tym, m.in. wielokrotnie nagradzaną „Twarz” Małgorzaty Szumowskiej, „Photon” Normana Leto oraz „Cichą noc” Piotra Domalewskiego. Widzowie obejrzą także niezwykle popularny w Polsce film „Najlepszy” Łukasza Palkowskiego, komediodramat „Plan B” Kingi Dębskiej, czy kryminał „Ach śpij kochanie” Krzysztofa Langa.
W programie nie zabraknie ciekawych filmów o polskiej historii. Miesiąc po premierze w Polsce, widzowie na Litwie zobaczą film „Dywizjon 303. Historia prawdziwa” Denisa Delicia, opowiadający o bohaterskich walkach polskich lotników nad Wielką Brytanią, czy poruszający „Katyń. Ostatni świadek” Piotra Szkopiaka – polsko-brytyjską koprodukcję. Młodsi widzowie obejrzą „Tarapaty” Marty Karwowskiej.
W programie specjalnym widzowie obejrzeć będą mogli polskie filmy, które stały się już klasyką europejskiej kinematografii i były wielokrotnie nagradzane na festiwalach filmowych – „Kanał” i „Człowiek z marmuru” Andrzeja Wajdy, „Rejs” Marka Piwowskiego, „Ucieczka z kina Wolność” Wojciecha Marczewskiego oraz „Solidarność według kobiet” Marty Dzido i Piotra Śliwowskiego. Dzieła te nadal są aktualne, ponieważ udowadniają, że kino może tworzyć sensowny dialog z przeszłością. Wszystkie opowiadają o trudnych momentach w polskiej historii, o ponownej walce o wolność i niepodległość w kolejnych dekadach – od czasu II wojny światowej po początek lat 90-tych XX wieku. Większość wiele lat przeleżała na półkach cenzorów, bowiem poruszały one tematy niewygodne dla komunistycznej władzy.
Podczas Festiwalu Filmu Polskiego odbędzie się uroczysta premiera filmu dokumentalnego „Tu się żyje”. Film Kingi Dębskiej to dokument o pierwszym hospicjum na Litwie założonym i prowadzonym przez charyzmatyczną siostrę Michaelę Rak. Reżyserka odsłania kulisy jego działalności, przybliża sylwetki pacjentów i pracowników. Pokazuje ideę hospicyjną w praktyce i – paradoksalnie – opowiada bardziej o życiu niż o śmierci. W premierze udział weźmie reżyserka filmu.
Swoje filmy podczas 18. Festiwalu Filmu Polskiego przedstawi, znana dobrze na Litwie, reżyser Kinga Dębska, twórczyni filmu dla dzieci i młodzieży „Tarapaty” Marta Karwowska a także twórcy filmu „Solidarność według kobiet” Marta Dzido i Piotr Śliwowski.
Festiwal odbywa się w ramach programu obchodów 100. rocznicy odzyskania przez Polskę Niepodległości Niepodległa 2018. Dokładny program 18. Festiwalu Filmu Polskiego jest dostępny na: http://www.lenkukinas.lt.

Patronat honorowy: Polski Instytut Sztuki Filmowej.
Sponsorzy: Orlen Lietuva, Stop Cafe oraz Polskie Linie Lotnicze LOT
Partnerzy: Agencja reklamowa AllCaps, Instytut Adama Mickiewicza, Clear Channel Lietuva oraz Kino Pavasaris Distribution
Partnerzy medialni: LRT, 15min.lt, IQ, IQ Life, Radio Znad Wilii i portal Zw.lt, alfa.lt, Wilnoteka.lt, Bernardinai.lt, Kinas, Lietuvos žinios, lzinios.lt, Literatūra ir menas.
Pokazy filmów odbywają się w: Multikino, kinie Pasaka, kinie Skalvija, kinie Romuva, Centrum Kultury w Możejkach, Centrum Kultury w Solecznikach i Centrum Kultury w Wiłkomierzu.